කෝපි කඩේ (බේරුනා).

https://en.wikipedia.org/wiki/Kopi_Kade

 

    කෝපි කඩේ ටෙලිනාට්‍යයේ 1500 කථාංගය හෙටදින විකාශනය වනු ඇත. කෝපි කඩේ ආරම්භ වන වකානුවේ අප නිවසට ස්වාධීන රූපවාහිනී සංඥානිසි පරිදි නොලැබුණු අතර එමනිසා එම නාලිකාව නැරඹිය නොහැකි විය. මුලින්ම කෝපි කඩේ චරිතයක් දුටුවේ ජාතික රූපවාහිනියේ ලොතරැයි දිනුම් ඇදීමේ වැඩසටහනකදීය. එහිදී ආරාධිතයන් ලෙස එන්සිනා සහ තවත් අයෙක් පැමිණියහ.

    පසුව ක්‍රමයෙන් සංඥා හොඳින් ලැබෙන්නට පටන්ගත් බැවින්  ස්වාධීන රූපවාහිනිය නැරඹීමට හැකියාව ලැබුනි. එකල අපගේ ජනප්‍රියම වැඩසටහන වූයේ කෝපි කඩේ ටෙලිනාට්‍යයි. මෙය මගේ පමණක් නොව රටේම තත්වය බවට සැකයක් නැත.

පසුකලෙකදී මෙහි ජනප්‍රියත්වය අඩුවිය.

1. මෙගා ටෙලි නාට්‍යය ජනප්‍රිය වීම.

2. ටෙලිනාට්‍ය කොටස් දිනපතා විකාශණය කිරීමේ සම්ප්‍රදාය නිසා සතියකට වරක් විකාශණය වන ටෙලිනාට්‍ය අමතක වීම.

3. රූපවාහිනී නාලිකාගණන වැඩිවීම.

4. බොහොමයක් නාලිකා වල ඉරිදා ප්‍රවෘත්ති විකාශයවන වෙලාව කෝපි කඩේ සඳහා යොදා ගැනීම. මෙහි ජනප්‍රියත්වය අඩුවීමට බලපෑ බාහිර හේතු වන අතර. වැඩසටහන් කථා පිටපත් වල දුර්වලතාවද කෝපි කඩේට අවාසිදායක ලෙස බලපෑවේය.

    කෙසේ වුවත්  කෝපි කඩේට විශාල රසික පිරිසක් ඇතිකරගැනීමේ හැකියාවක් තවමත් ඇත.

    මගේ ලිපියේ මාතෘකාවේ අරමුණ කෝපි කඩේ ටෙලිනාට්‍යය විනාශ වීමට හේතුවිය හැකිව තිබූ මාර්ග කිහිපයක් පෙන්වා දීමයි.කෝපිකඩේ ටෙලිනාට්‍යය විකාශය වන්නේ ආණ්ඩුවේ රූපවාහිනී නාලිකාවක වීම නිසා මෙම මාර්ගවලට වැටීමේ අවධානමක් තිබුනි. එම මාර්ගවල නොයෑම, කෝපි කඩේ මෙතෙක් දුර යෑමට හේතුවූ බව මම විශ්වාස කරමි.

එම මාර්ග නම්;

1. ආණ්ඩුවේ හොරණෑවක් වීම.

    ආණ්ඩුවේ සංවර්ධන කටයුතු හා ප්‍රතිපත්ති වර්ණනා කිරීමට කෝපි කඩේ යොදා ගත්තේ නම් කෝපි කඩේ ඉක්මනින්ම ජනතාව අතින් ප්‍රතික්ෂේප වන්නට තිබුනි. එවැනි කටයුතු හැකිතාක් අවම කර ගැනීමටත් කථා තේමාවට සම්බන්ධ කරගැනීමෙන් වැලකීමටත් කෝපිකඩේ පිරිස සමත් වූහ.

2. හේතුවාදී වීම.

    කෝපිකඩේ ටෙලිනාට්‍යයෙහි ගමේ ගෝත්‍රික නායකයා ලෙස නිරූපනය වන්නේ "කුරුං ගොයියා" ය. ඔහු මන්තර ගුරුකම් කරන්නෙක් ලෙසද කටයුතු කරයි. යම් හේතුවක් නිසා කෝපි කඩේ ටෙලිනාට්‍යය මිත්‍යා විශ්වාස ප්‍රචාරය නොකල යුතුයැයි "ඉහලින් අනක්" ලැබුනි නම් කුරුං ගොයියා දුෂ්ඨ චරිතයක් වනු ඇත. ගමේ දිස්පැන්සරියේ දොස්තර මහතා  හෝ පවුල් සෞඛ්‍ය සේවිකාව (වර්තමාන කෝපි කඩේ තුල එම චරිත නැත) කුරුං ගොයියාගේ තැන ගනු ඇත. වැඩසටහන අවසානයේ (පුෂ්පා රම්‍යානිද සොයිසාගේ දේශණයක් වැනි)සෞඛ්‍ය පාඩමක් යනු ඇත(කුරුං ගොයියාගේ "ඕං කිව්වා" වෙනුවට). ප්‍රේක්‍ෂකයන්ට කෝපි කඩේ තිත්තවනු ඇත. (සිරස නාලිකාවේ විකාශය වූ (ඉන්දියානු අනුකාරක) ටෙලිනාට්‍යය තුල මෙම තත්වය වැනි දෙයක් දුටුවෙමි.

3. ස්ත්‍රිවාදී වීම.

    ඉහත විස්තරයේ තත්වයට සමාන තත්වයක් මෙවිටද ඇතිවනු ඇත.

4. බහු වාර්ගික වීම.

    කෝපි කඩේ ටෙලිනාට්‍යයේ ජනප්‍රියත්වයට හේතුවූ මූලික කරණ ලෙස මම දකින්නේ මෙය "සිංහල බෞද්ධ" ටෙලිනාට්‍යයක් වීමයි.

දෙමළ ජනතාව අතර කෝපි කඩේට ඇති ජනප්‍රියබව ගැන අදහසක් නැකි වුවත්. මා පාසල් යන  කාලයේ දී මගේ මුස්ලිම් මිතුරන් අතර එය ජනප්‍රිය බව නිරීක්ෂණය කර ඇත්තෙමි.

දෙමළ සහ මුස්ලිම් චරිත ඉඳහිට කෝපි කඩේට එක් කලත් එහි සිංහල බෞද්ධ අනන්‍යතාවට හානි නොවීම අගය කල යුතුයි. කෝපි කඩෙන් ජාතික සමඟිය ගැන "පනිවිඩ" ලබා දීමට උත්සාහ ගත්තේ නම් ලැබෙනුයේ මෙවන් ටෙලිනාට්‍යයකි.

    දුරුතු මංගල්‍ය (තෛ පොන්ගල්) දිනට ආසන්න දිනකදී සොමිනෝනා නළලේ තිලකයක් තබා ගෙන කෝපි කඩේ කිරි ඉතිරවනු ඇත. අබිලින් තම එළදෙනුන් සරසවා උන්ට වඳිනු ඇත.

    රමලාන් දින අබිලිං ගවයෙක් මරා මස් උයා අසල් වැසියන්ට බෙදා දෙනු ඇත.

    නත්තල් දින කෝපි කඩේ ගවලෙනක් සාදනු ඇත. ඩිංගි මහත්තයා නත්තල් සීයාට ඇඳ තෑගි බෙදා දෙනු ඇත.

    අවසානයේ තැනෙන්නේ කෝපි කඩයක් නොව "කන්නගි පුරය" කි. ඉන්පසු කෝපි කඩේ කණ්ඩායමටකෝපි කඩේ පවත්වා ගැනීමට  NGOවක අනුග්‍රහය අවශ්‍ය වනු ඇත.

කෝපි කඩේ බහුවාර්ගික විගඩගමක් නොවීම මෙහි ජනප්‍රියත්වයට හේතුවිය.

    ජාතික සමඟිය ගැන "පනිවිඩ" ලබා දෙන කෝපි කඩේ කථාංග කිහිපයක් දැක ඇත්තෙමි.මෙය කෝපි කඩේට හානියකි. මෙය ප්‍රේක්ෂකයා මෝඩයෙකු ලෙස සැලකීමක් බව මගේ මතයයි.

    කෝපි කඩේට දෙමළ/ මුස්ලිම් චරිත එක් කිරීමට අවශ්‍ය නම් එම චරිත "සැම විටම සුදු" චරිත ලෙස නොදක්වා සිංහල චරිත මෙන්ම සාමාන්‍ය (එනම් හොඳ නරක දෙකම ඇති) චරිත ලෙස දැක්වීමට කටයුතු කල යුතුය (මුවන්පැලැස්සේ කදිරා වැනි). එසේ කිරීමට බැරිනම් (හෝ බය නම්) සිංහල  චරිත පමණක් යෙදීම සුදුසුය.

    අදවනවිට පවතින තත්වය අනුව අපකුඩා කල කෝපි කඩේ ලද ජනප්‍රියත්වයට නැවත එයට ලඟාවීමඅපහසු වුවත් අන් ටෙලිනාට්‍ය සමඟ තරඟයට නොගොස් කෝපි කඩේටම ආවේනික ශෛලියක් අනුගමනය කර කෝපි කඩේටම ආවේනික රසික පිරිසක් ගොඩනඟා ගත හැක.

    මෙවන් වැරදි මාර්ගවල නොගොස් කෝපිකඩේටම ආවේනික රසයක් ඇති කථාංග නිර්මාණය කරමින් දිගු ගමනක් යනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු වෙමි.

කෝපි කඩේට සුබපැතුම්!